Vườn Quốc Gia Kon Ka Kinh tại Gia Lai

Vườn Quốc Gia Kon Ka Kinh tại Gia Lai

Sapatourist giới thiệu thông tin về Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh nằm ở phía Đông Bắc tỉnh Gia Lai, có diện tích 42.057,3ha với 33.565 ha rừng tự nhiên, chủ yếu là rừng nguyên sinh. Tên gọi Kon Ka Kinh còn được hiểu là “đỉnh núi cao nhất” với 1.748m so với mực nước biển, được mệnh danh là “nóc nhà của tỉnh Gia Lai.”. Vườn được quy hoạch theo ba chức năng là phân khu bảo vệ nghiêm ngặt (diện tích 17.137,5ha); phân khu phục hồi sinh thái (23.990 ha); phân khu dịch vụ hành chính (929,8ha).

 

 

Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh được thành lập theo Quyết định số 167/2002/QĐ-TTg ngày 25 tháng 11 năm 2002 của Thủ tướng Chính phủ trên cơ sở chuyển đổi và nâng cấp từ Khu Bảo tồn thiên nhiên Kon Ka Kinh. Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh được mệnh danh là “nóc nhà của tỉnh Gia Lai”, nơi đây không chỉ được biết đến bởi cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ, mà còn là điểm du lịch sinh thái lý tưởng thu hút du khách trong và ngoài tỉnh. Không chỉ là báu vật của Việt Nam, Kon Ka Kinh còn được Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường các nước Đông Nam Á công nhận là Vườn Di sản ASEAN vào ngày 18/12/2003.

 

 

Hệ thực vật rừng

Do đặc điểm đa dạng về địa hình, độ cao, khí hậu, đất đai và các nhân tố hình thành rừng  khác đã tạo cho hệ thực vật rừng ở Vườn quốc gia Kon Ka Kinh rất phong phú và đa dạng, nơi đây là điểm hội tụ của các luồng thực vật sau:

Luồng thực vật thuộc khu hệ Bắc Việt Nam có các loài cây thuộc họ đậu, họ Thầu dầu, họ Mộc lan, họ Dâu tằm, họ Na, họ Re, họ Giẻ… Luồng thực vật này thường phân bố nhiều ở khu vực chịu ảnh hưởng chế độ mưa ẩm nhiệt nhiệt đới. Rừng thường có nhiều loài cây trên đơn vị diện tích và các loài ưu thế có tổ thành không lớn.

• Luồng thực vật thuộc khu hệ Vân Nam – Quý Châu và chân dãy núi Himalaya có các loài cây lá kim của ngành phụ hạt trần như Thông nàng, Hoàng đàn giả, Kim giao, Pơ mu…
• Luồng thực vật thuộc khu hệ Malaixia – Inđônêxia: Đại diện cho luồng thực vật này là các loài cây thuộc họ Dầu như Chò chai, Chò đen, Chò chỉ, Cẩm
• Luồng thực vật India- Mianma: Tiêu biểu có các loài cây thuộc họ Bàng như Choại, họ Tử vi như Bằng lăng ổi.

 

 

Thành phần thực vật

Qua kết quả điều tra hệ thực vật rừng ở Vườn quốc gia Kon Ka kinh bước đầu đã thống kê được 687 loài thực vật thuộc 459 chi và 140 họ. Trong đó ngành thực vật cây hạt kín 2 lá mầm chiếm đa số (104 họ, 337 chi, 528 loài). Sau đó là ngành hạt kín 1 lá mầm (15 họ; 82 chi, 111 loài). Các ngành khuyết thực vật có 16 họ, 32 chi  và 40 loài. Ngành hạt trần có 5 họ, 8 chi, 8 loài.

 

Hệ thực vật phong phú

Vườn quốc gia Kon Ka Kinh có hệ thực vật rất phong phú, đa dạng về thành phần loài. Đặc biệt có rất nhiều loài thực vật đặc hữu, quý hiếm cần phải bảo tồn nguồn gen như sau:

• Các loài đặc hữu: Có 11 loài đặc hữu: Thông đà lạt, Hoa khế, Gõ đỏ, Trắc, Xoay, Bọ nẹt trung bộ, Du moóc, Song bột, Lọng hiệp, Hoàng thảo vạch đỏ.
• Các loài quý hiếm: Hệ thực vật rừng vườn quốc gia Kon Ka Kinh có 34 loài quý, hiếm, có giá trị bảo tồn nguồn gien và nghiên cứu khoa học, đã được ghi trong sách đỏ Việt Nam và thế giới…
• Trong tổng số 34 loài ghi trong sách đỏ, có 24 loài ghi trong sách đỏ Việt Nam, bao gồm 2 loài thuộc cấp E (Cấp đang nguy cấp, bị đe dọa tuyệt chủng), 6 loài ở cấp V (Cấp sẽ nguy cấp, có thể bị đe dọa tuyệt chủng), 7 loài thuộc cấp R (Cấp hiếm), 1 loài thuộc cấp bị đe doạ (T), và 8 loài thuộc cấp K (Cấp biết không chính xác). Theo phân loại của IUCN 1997 có 141 loài nằm trong sách đỏ thế giới gồm 1 loài thuộc cấp E (cấp đang nguy cấp Endangered), 2 loài bị đe dọa ở cấp V (cấp sẽ nguy cấp Vulnerable), 12 loài thuộc cấp hiếm.
• Thảm thực vật rừng Phần lớn diện tích vườn Quốc gia Kon Ka Kinh là rừng nguyên sinh với các kiểu thảm thực vật rừng chính sau:

 

 

Kiểu rừng kín thường xanh, mưa ẩm á nhiệt đới núi thấp

• Kiểu rừng kín hỗn giao lá rộng, lá kim mưa ẩm á nhiệt đới núi thấp: đây là kiểu rừng hỗn giao giữa cây lá kim và cây lá rộng. Trong đó loài cây lá kim chủ yếu Vườn quốc gia Kon ka Kinh chiếm ưu thế. Kiểu rừng này chỉ thấy duy nhất ở
• Kiểu rừng kín thường xanh, mưa ẩm á nhiệt đới núi thấp
• Kiểu rừng kín hỗ giao lá rộng, lá kim mưa ẩm  á nhiệt đới núi thấp: đây là kiểu rừng  hỗ giao giữa cây lá kim và cây lá rộng. Trong đó loài cây lá kim chủ yếu là Pơ mu- là loài cây chiếm ưu thế. Kiểu rừng này chỉ thấy duy nhất ở Vườn quốc gia Kon Ka Kinh.
• Kiểu rừng kín thường xanh, mưa ẩm nhiệt đới
• Kiểu phụ thứ sinh nhân tác.
• Hệ động vật rừng: Kết quả điều tra hệ động vật rừng Vườn quốc gia Kon Ka Kinh cho thấy có 428 loài động vật. Trong đó có 223 loài động vật có xương sống ở cạn thuộc 34 bộ và 74 họ khác nhau và 205 loài động vật không xương sống (Bướm) thuộc 10 họ trong bộ Cánh vẩy.

 

Các loài đặc hữu

Hệ động vật rừng Vườn quốc gia Kon Ka Kinh có 16 loài đặc hữu thể hiện như sau:

• Lớp thú: Có 5 loài thú lớn đặc hữu cho Đông Dương và Việt Nam là: Vượn má hung (Hylobates), Voọc vá Chân xám (Pygathrix nemaeus), Hổ (Panthera tigerls), Mang Trường Sơn (Muntiacus truongsonenensis) là loài thú mới phát hiện lần đầu tiên ở Khu Bảo tồn  sông Thanh Đak Pring và Mang lớn (Megamuntiacus vuquangensis) là loài thú quý hiếm phát hiện lần đầu tiên ở Vũ Quang.
• Lớp chim: Có 7 loài chim đặc hữu.Trong đó có 3 loài đặc hữu cho Việt Nam: Khướu đầu đen, Khướu mỏ dài, Khướu kon ka kinh và 4 loài đặc hữu cho Việt Nam và Lào: Khướu đầu xám, Trèo cây mỏ vàng, Gà lôi vằn (Lophura nycthemra) và Thày chùa đít đỏ (Megalaima lagrandieri). Đặc biệt là Khướu kon ka kinh (Garrulax konkakinhensis) là một loài mới được phát hiện cho khoa học trong vòng 30 năm trở lại đây ở khu vực châu Á.
• Lớp Bò sát, Ếch nhái: Có 4 loài đặc hữu cho vùng và cho Việt Nam
  Thằn lằn buôn lưới (Sphenomorphus buonluoicus) là loài đặc hữu cho vùng Nam Trường Sơn (Lào). 3 loài đặc hữu cho Việt Nam: Thằn lằn đuôi đỏ, Chàng Sapa (Rana chapaensis), Ếch gai sần (Rana verrucospinosa).

 

Các loài quý hiếm

Ngoài những loài mới phát hiện và những loài có giá trị đặc hữu nêu trên, hệ động vật rừng Vườn quốc gia Kon ka Kinh còn có 38 loài thú quý hiếm, có giá trị bảo tồn nguồn gien và nghiên cứu khoa học, được ghi trong sách đỏ Việt Nam và Thế giới. Như sau:

• Lớp thú có 10 loài, trong đó có 9 loài ghi trong sách đỏ thế giới, có 7 loài ghi trong sách đỏ Việt Nam.
• Lớp chim có 14 loài, trong đó có 8 loài ghi trong sách đỏ thế giới và 11 loài ghi trong sách đỏ Việt Nam.
• Lớp bò sát ếch nhái có 14 loài ghi trong sách đỏ Việt Nam.

 

 

Cảnh quan

Do địa hình đa dạng với nhiều dãy núi cao, chia cắt nên Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh có một nguồn động – thực vật phong phú. Đứng trên đỉnh Kon ka Kinh cao 1.748m có thể nhìn thấy sự hùng vĩ của núi rừng Trường Sơn. Những ngọn núi với mây mù bao phủ quanh năm, thác nước đổ từ trên cao tung bọt trắng xoá cùng với những dòng suối trong vắt, tiếng hót của muôn loài chim tạo nên một không gian thơ mộng nhưng không kém phần kỳ bí. Với khí hậu mát mẻ quanh năm, không khí trong lành và dễ chịu, Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh là nơi lý tưởng cho nghỉ ngơi, an dưỡng…chắc chắn bạn có những giây phút thư giãn trong thời gian lưu lại nơi đây

 

Đến với Kon Ka Kinh là đến với các làng bản của người dân tộc thiểu số Tây nguyên, đặc biệt là những nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc của người Ba Na hiện vẫn được lưu giữ như thuở sơ khai… Nét văn hóa lâu đời của đồng bào dân tộc là văn hóa cồng chiêng, lễ hội đâm trâu, bỏ mả, cưới hỏi… mang tính cộng đồng rất cao, họ đánh chiêng, múa hát tập thể vào các dịp lễ tết, vào các mùa gieo tỉa và cuối mùa thu hoạch.

 

Các giá trị khác

Với khu hệ động thực vật đa dạng, phong phú Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh còn là điểm hẹn cho các nhà khoa học.

Ngoài sự đa dạng và phong phú của hệ động thực vật rừng, Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ lưu vực đầu nguồn của các con sông lớn là sông Ba và Sông Đak Pne, cung cấp nước tưới tiêu cho hàng ngàn ha cà phê, hồ tiêu, đất nông nghiệp và cung cấp nước sinh hoạt cho các huyện của tỉnh Gia Lai và Kon Tum. Hơn thế nữa, phía tây của Vườn Quốc gia là một phần lưu vực của thuỷ điện Ya Ly. Đường giao thông tại đây hiện tại chỉ đón được các đoàn khách du lịch di chuyển bằng xe du lịch loại 29 chỗ trở xuống.

Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh không chỉ biết đến là một khu vực ưu tiên về bảo tồn đa dạng sinh học của Việt Nam, Khu vực và Quốc tế mà trong tương lai nó còn là một địa điểm du lịch sinh thái hấp dẫn với những cảnh đẹp vừa hùng vĩ vừa nên thơ được thiên nhiên ban tặng. Hy vọng sẽ du lịch Gia Lai sẽ làm du khách hài lòng với những trãi nghiệm gần gũi thiên nhiên.